Zweden - Jämtland (maart 2014)

Zelf kom ik niet uit een gezin met een wintersporttraditie. In de zomer naar de camping zat er wel regelmatig in, maar wintersport kwam in onze plannen niet voor. Ook in mijn directe omgeving weinig mensen die op wintersport gingen, dus ook daar kon de vonk niet overslaan. Mijn eerste wintersportreis kwam dan ook per toeval. Net bij een nieuwe werkgever ging ik naar een borrel van de jongerenpersoneelsvereniging. Daar kwam uitgerekend tijdens de borrel het nieuws dat dat jaar vanuit de vereniging geen ski-reis zou worden georganiseerd. Reactie was al snel ‘dan regelen we het zelf’ en voor ik het wist was ik gestrikt en ging het avontuur op de lange latten aan. Met dit groepje collega’s nog meerdere jaren op pad geweest, maar het begon toch wel te kriebelen om ook eens een alternatieve winterreis te maken. Niet alleen skiën, maar ook crosscountry, hondenslede rijden, sneeuwscooter rijden en noem maar op. In maart 2014 was het zo ver: op naar Zweden voor zo’n andere winterreis. Bestemming was het dorpje Edsåsdalen in het landschap Jämtland. Hieronder een verslag met foto’s. Het verslag is toen nog niet direct opgetekend, maar pas in juni/juli 2025. Het was dus wel even graven in het geheugen, waarmee het ook een wat korter verslag is geworden.


Dag 2: op de lange latten

De eerste volle dag was op de lange latten. Lekker een dagje skiën in de omgeving van Edsåsdalen. Een verslag is hier te vinden.

Dag 3: skiën in Åre

Nog een dag op de lange latten, maar dan in het skigebied van Åre. Een verslag van deze lekker vermoeiende dag vind je hier.

Dag 4: cross country skiën

Andere latten, andere sport. Een verslag van een dagje cross country skiën in de omgeving van Edsåsdalen is hier te vinden.


Dag 5: Huskytocht en klimmen

Vandaag echt iets heel anders: een lang sledetocht met husky's en klimmen op een bevroren waterval. Een verslag van deze dag vind je hier.

Dag 6: Elanden en ijshotel

Nog meer dieren: elanden. En de uitdaging is om die een kus te geven. Verder een kort bezoek aan een ijshotel. Een verslag is hier te vinden.

Dag 7: Sneeuwscooteren

De laatste volle dag was er een van actie. Lekker op een sneeuwscooter door de Zweedse natuur. Een verslag van deze dag vind je hier.

Dagverslagen

Zweden dag 7: Sneeuwscooteren

De laatste volle dag van deze reis alweer, dus er moest nog even gas gegeven worden. In dit geval zo ongeveer letterlijk, want we gingen een tocht maken op een sneeuwscooter. Uiteraard wel begeleid en met de nodige instructies vooraf, want het zijn toch echt wel krachtige apparaten. Ook nu werden we eerst met de auto naar een startpunt gebracht, zodat we niet dwars door de bebouwde kom hoefden met de sneeuwscooters. Wel zo verstandig met een groep onervaren rijders. Na de instructies eerst maar even een stukje op laag tempo op een geprepareerde en vlakke piste. Al snel had iedereen het een beetje in de smiezen en konden we een mooie tocht gaan maken. We reden in duo’s op de sneeuwscooters, zodat we ook regelmatig konden wisselen. Als bijrijder heb je dan ook nog eens meer de tijd om te genieten van het landschap.

Omdat een sneeuwscooter natuurlijk een lekker tempo heeft, kun je ook een langere tocht maken. Kilometers door het bos wisselden af met open vlaktes en dalen werden afgewisseld met heuveltoppen. Op deze heuveltoppen had je de mooiste uitzichten op de omgeving, mazzel hierbij was dat we echt mooi weer hadden. De lunch was weer ergens onderweg. Gewoon stoppen bij een van de kleine hutten die in de bossen zijn gebouwd, waar de gids een goed houtvuurtje stookt. Hierop kon dan weer een warme lunch met een lekker bessenthee worden gemaakt. Een stevige lunch ging er wel in, want ongemerkt lever je toch wel een inspanning. Na de lunch nog even bijkomen en daarna konden we weer op pad. Het was een volle dag op de sneeuwscooter, pas tegen zonsondergang waren we weer terug in de lodge. Een hele gave dag als afsluiter van dit winterse avontuur.

Van de allerlaatste dag geen (apart) verslag, want dat was een dag van inpakken, gedag zeggen, transfer naar de luchthaven, vliegreis terug naar Nederland en als logische afsluiter het laatste stukje binnen Nederland naar huis. Hier begon het voorjaar zich al weer voorzichtig aan te dienen, dus het was aangenaam thuiskomen. Het was de allereerste keer op zo’n alternatieve winterreis (anders dan skivakantie), maar het was zeker voor herhaling vatbaar.

Lees meer »

Zweden dag 6: Elanden en ijshotel

Ook vandaag weer dieren op het programma. Veel groter en iets minder snel, maar net zo knuffelbaar als gisteren: elanden. Uiteraard dan niet in het wild, maar op een elandboerderij. Met de auto werden we naar deze elandboerderij in de omgeving gebracht. Uiteraard stonden de elanden daar niet met smacht op ons te wachten om te knuffelen, er was meer voor nodig. Takken vooral. Een heerlijke lekkernij voor deze dieren, dus toen we bij het verblijf (dat erg groot was, het liep zelfs door tot in het bos) stonden te zwaaien, kwamen de elanden van tussen de bomen vandaan tevoorschijn. In een lichte draf kwamen ze op ons af, ze hadden wel zin in een hapje. Op het moment dat de elanden bij je staan, vinden ze het niet erg als ze geaaid worden of ze een kus krijgen. Let wel op dat de focus alleen op het eten is, ze houden verder geen rekening met je. Stap dus op tijd weg als deze gigantische dieren zich omdraaien of een kant op lopen. Aan het einde van deze eenzijdige knuffelsessie hadden we een ‘I kissed a moose’ sticker verdiend en konden we weer terug in de auto voor het volgende deel van het programma vandaag.

De tweede stop was een soort van ijshotel. Niet zo groot en uitgebreid als de bekende ijshotels in Scandinavië, maar ondanks dat toch indrukwekkend. Er was een bar waar we een lekkere warme bessenthee hebben gedronken en het was ook mogelijk om er te slapen. Wij gingen niet voor deze optie, maar zouden gewoon lekker in de eigen lodge slapen. Behalve een bezoek aan het hotel hebben we ook nog in de omgeving gewandeld. Ook hier veel bevroren meren en ook halfbevroren watervallen. Het leverde een korte, maar mooie wandeling op.

In de avond een bijzonder diner. We mochten instappen in een soort karretje op een slee, die achter een sneeuwscooter werd gehangen. De sneeuwscooters (er waren er meer, met ook meer gasten) reden heuvelop naar een restaurant met een mooi uitzicht op de omgeving. Helaas wel een bewolkte dag, dus helaas geen kans op het noorderlicht. Wel een prima restaurant met een diner met meerdere gangen, we werden verwend. Daar waar de meeste mensen na het diner weer met de sneeuwscooters terug naar het dorp werden gebracht, daar stond ons nog een pittige activiteit te wachten. Er waren sneeuwrackets voor ons meegenomen, inclusief wat wandelstokken. De rackets dus maar onderbinden, een hoofdzaklamp op en in het pikkedonker terug naar onze lodge. Er waren gemarkeerde wandelpaden, dus gelukkig hadden we wel een duidelijke route. Eerst over het open deel op de top van de heuvel, daarna dwars door het bos. Wat een heerlijke stilte om ons heen, zeker toen alle sneeuwscooters weg waren en wij verder in het bos waren. Na ongeveer drie kwartier stappen door de diepe sneeuw kwamen we uit bij de skipistes die ook richting onze lodge liepen. Dat liep gelijk een stuk makkelijker, want de pistes waren al weer geprepareerd voor de volgende dag. Binnen een mum van tijd zaten we daarna dus weer lekker bij de open haard, met een warme chocolademelk erbij. Een mooie dag, benieuwd wat we morgen weer zouden gaan beleven.  

Lees meer »

Zweden dag 5: Huskytocht en watervalklimmen

Na drie dagen op de lange latten (twee dagen skiën en een dag cross country) werd het tijd om het over een andere boeg te gooien. Twee verschillende activiteiten, eentje in de ochtend en begin van de middag, de ander aan het einde van de middag. Laten we beginnen met de eerste, dat was er eentje waar we heel erg naar uit hadden gekeken: een sledetocht met husky’s. De voorbereiding voor ons was vooral warm aankleden, want zittend op een slee kun je het heel snel koud krijgen. De eigenaar van de huskyhonden had er veel meer werk aan. Omdat de sledetocht niet vanaf het terrein van de hondeneigenaar vertrok, moesten de honden in een vrachtwagen worden geladen. Wij troffen deze man aan de rand van het bos waar we zouden gaan slede rijden, waar hij eerst een uitleg gaf. De honden kunnen niet zomaar worden ingeladen in de wagen, maar het moet vanwege de pikorde en de karakters van de honden in een bepaalde volgorde. Ook kunnen niet alle honden bij elkaar in een hok in de wagen, het is iedere keer schijnbaar echt een hele puzzel. Voor het uitladen gold hetzelfde, alles in een bepaalde volgorde. Wij konden wel helpen met het koppelen van de honden aan de tuigjes en touwen aan de sledes, maar alles alleen op aangeven van de beste man. Waar de onderlinge pikorde misschien wat moeilijk was, was het in de verhouding naar mensen toe simpel: aaien en knuffelen is fijn. Dat vonden wij dan wel weer leuk.

Nadat alle honden waren ingespannen (wat dus nog best een klus was), konden we op pad. De eigenaar op een eigen slede voorop, wij als gasten op twee sledes daarachter. Twee personen op iedere slee, waarbij er eentje op de slee kon zitten en de andere achter op de slee moest staan. De achterste moest ook aan het werk, want er moest worden geremd waar nodig en ‘gestept’ als het heuvelop ging en de honden wel wat hulp konden gebruiken. De belangrijkste les: stap nooit van dit slee af, want dan zijn ze er vandoor. Goed opletten dus. De tocht was in ieder geval prachtig. Dwars door het bos over speciaal hiervoor ingerichte paden. Het sneeuwpakket was niet te dik en er waren al sporen gevormd, dus het was allemaal goed te doen. Onderweg nog een lunchpauze, waarbij een warme lunch werd bereid. In de tussentijd lagen de honden lekker in de sneeuw, niets is deze dieren te koud. Na de lunch nog een tocht terug naar de vrachtwagen, waar we nog even met de honden konden knuffelen en daarna weer even moesten helpen met het op de juiste volgorde terugbrengen van de honden naar de vrachtwagen.

De dag was al prachtig vanwege de huskytocht, maar er was dus nog een extra activiteit. We gingen klimmen klauteren op een grotendeels bevroren waterval. Vooraf wel in een tuigje en vervolgens met ijzers onder en een helm op op pad. Uiteraard wel onder begeleiding van iemand die er toch wel wat meer verstand van heeft. De waterval lag midden in een bos, dus het was een prachtige omgeving. En wat bizar dat zo’n grote waterval in de winter voor een groot deel bevriest en hierdoor echt een dikke massa ijs ontstaat. Ook dit was in ieder geval erg leuk om te doen, al was het nog best pittig al dat geklim. In de avond terug in de lodge in ieder geval lekker dicht bij de open haard, lekker opwarmen na deze dag in de kou.

Lees meer »

Zweden dag 4: cross country skiën

Tijd om andere ski’s onder te binden en dan wel die voor het cross country skiën (langlaufen). Langer, maar vooral ook veel smaller. En dan ook nog aan de onderkant een soort ‘schubben’ om toch wat grip te hebben als je probeert vooruit te komen. Ooit dit wel een keer een paar uurtjes op een soort oefenpiste geprobeerd in de Belgische Ardennen, maar nu een echte tocht op een echte piste direct in de buurt van Edsåsdalen. Aan de noordkant van het dorpje de skipistes op de hellingen, aan de zuidkant in de bossen een paar aangelegde routes. We hadden keuze uit een route van 3,5 kilometer, 6,5 kilometer en 10 kilometer. De keuze viel op de middelste van de drie: niet te kort, maar ook niet té uitdagend.

Vlak bij de lodge konden we al aanhaken op de route, dus geen lange wandeling vooraf. Eerst nog even oefenen met het aanklikken van de ski’s, het werkt toch heel anders dan bij alpineski’s. Na een paar keer proberen zat ik dan ook eindelijk vast, de rest was al een eindje vooruit. En dat zou nog wel een poos zo blijven, want in de eerste honderd meter was ik al een paar keer onderuit gegaan. Dat stukje was heuvelaf en als je je gewicht niet goed naar voren brengt glij je zo onderuit. Duidelijk dat daar nog wat te oefenen was. Bij skiën geldt eigenlijk hetzelfde, maar kun je nog veel compenseren met kracht. Bij cross country lig je gewoon gelijk met je snufferd in de sneeuw. Na een paar keer liggen kreeg ik uiteindelijk nog wel de slag te pakken en kon ik gaan proberen de rest weer bij te halen.

De route bleek een erg mooie. Zoals gezegd door het bos, maar vooral de sporen langs een kronkelend beekje waren erg mooi. Soms voorzichtig een smal bruggetje over, maar voor de rest waren de tracks goed te doen. Voor deze pistes gold hetzelfde als voor de skipistes in Edsåsdalen: je kwam bijna geen anderen tegen. Af en toe iemand uit de omgeving die als sport een rondje deed, maar eigenlijk geen andere toeristen. Bij die lokale mensen zie je er trouwens ook gelijk uit als een volstrekte amateur, want zij zijn opgegroeid met cross country en kunnen dit net zo makkelijk als dat wij kunnen fietsen. De piste van 6,5 kilometer bleek voor ons als beginners nog best lang, zeker omdat er soms flink moest worden geklommen en gedaald. Technisch moeilijk dus en vooral ook conditioneel zwaar. Maar een uitdaging is een uitdaging en uiteindelijk hebben we de ronde helemaal volbracht.

Rond lunchtijd waren we weer terug in de lodge, het middageten stond al klaar. In de middag geen programma, maar we hadden toch nog maar even de bredere ski’s ondergebonden om een paar skipistes te pakken. Verder nog even heen en weer naar het dorp. Lopen is dan niet nodig, je kan gewoon een slee pakken die overal in het dorp langs de weg staan. Achter de slee lange ijzers waar je op kan staan, waardoor je steppend over de sneeuw kan. Best een handig vervoersmiddel in de winter, met als bijkomend voordeel dat je boodschappen niet hoeft te sjouwen. Die kunnen lekker op de slee, terwijl je steppend terug naar huis gaat.  

Lees meer »

Zweden dag 3: skiën in Åre

Na een dagje oefenen op de paar pistes rond Edsåsdalen was het tijd om nog een dag te gaan skiën in een groter gebied met wat meer uitdagende en vooral ook langere pistes. Hiervoor moesten we twintig minuten rijden naar het skigebied van Åre. Zoals al eerder vermeld nog steeds geen grote plaats, maar wel een groot skigebied. Met maar liefst 91 kilometer aan pistes valt er echt genoeg te beleven. Het skimateriaal hadden we gisteren al gehuurd, dus dat was een kwestie van meenemen in de schoonmoeder-box op het dak van de auto. Met hetzelfde kleine gezelschap gingen we direct na het ontbijt op pad.

In het dorp zelf moesten we nog wel een skipas voor vandaag kopen. Bij het loket verontschuldigde de medewerker zich voor de drukte van vandaag. Er was vandaag namelijk een schoolreisje en er waren maar liefst 300 tieners die vandaag gingen kiezen. We moesten dus direct lachen, want verspreid over 91 kilometer aan pistes is dit aantal dus totaal te verwaarlozen. En dat zou ook wel blijken, want de langste wachtrij van de dag bleek drie personen voor ons te zijn bij een kleine sleeplift. Verder was het bij de liften steeds direct mee met de lift. Zoals eerder vermeld helaas niet al te veel stoeltjesliften, hoewel het er nu in 2025 al wel veel meer lijken te zijn. Voor ons was het dus vooral met de sleeplift, maar dat ging eigenlijk wel gewoon prima. Er stond vandaag een flinke wind en het sneeuwde ook vaak, dus we bleven veelal op de lager gelegen pistes. Hier zit je nog onder de boomgrens, dus ski je nog wat in de beschutting van het bos. Tweede voordeel is dat je ook heel goed kan zien waar de piste loopt, het bos aan beide kanten was nog steeds prima zichtbaar. Wel nog een paar hogere pistes gepakt, maar daar was het toch wel erg guur.

Net als gisteren ook hier op verschillende plekken hutten waar je lekker kan opwarmen bij een zelf gestookt vuur. Hier ook nog wel wat horecaplekken onderweg en in het dorp, wij kozen voor een soort gigantische tipi waar we lekker konden lunchen en uitrusten. Na de lunch nog lekker wat pistes gepakt. Helaas was het in deze tijd in Zweden nog steeds erg vroeg donker, dus het skiën hield wel vroeg op. Vlak bij het dorp was er nog een verlichte piste, maar na een paar keer heb je die ook wel weer gezien. Het werd dus redelijk vroeg tijd voor een bezoek aan een (eet)café in het plaatsje zelf. Gezellig nog even de dag doorgenomen onder het genot van een biertje en een hamburger, voordat we terug reden naar de lodge. Daar dus geen diner meer, maar nog wel even een warme bessenthee bij de open haard. Daarna lekker vermoeid van de dag buiten in de kou hard werken op tijd naar bed. Morgen weer een dag.

Lees meer »

Zweden dag 2: op de lange latten in Edsåsdalen

Edsåsdalen is een heel klein dorpje (en ook een heel klein skigebiedje) in het landschap Jämtland. Op ongeveer 20 minuten rijden ligt de grotere plaats Åre. Met zo’n 1.500 inwoners nog steeds verre van indrukwekkend, maar de plaats kan wel een belletje doen rinkelen vanwege het feit dat dit een van de grootste skigebieden van Zweden vormt. Weinige inwoners, maar relatief veel bezoekers dus. Hoe dan ook, Edsåsdalen zou de uitvalsbasis vormen voor deze winterse reis. Via een website een pakketreis besteld, wat betekent dat je in een keer de vliegreis, transfers van en naar de luchthaven, verblijf en alle excursies boekt.

Van de eerste dag geen (apart) verslag, want dat was de traditionele reisdag. Vanaf Schiphol een vlucht naar Trondheim in Noorwegen. Dit was de dichtstbijzijnde internationale luchthaven, Jämtland ligt namelijk dicht bij de grens tussen Zweden en Noorwegen. Op de luchthaven was een transfer geregeld, we hadden dus een direct rit naar Edsåsdalen. Wel nog een lange rit, in de gladde omstandigheden hadden we nog wel een uur of drie nodig om op de plaats van bestemming te komen. Gelukkig hoefden we niet zelf op de besneeuwde wegen te rijden, daar was iemand voor ingeschakeld die prima gewend was om hier te rijden. Deze jonge dame bleek onze begeleidster voor deze week. Verder waren er geen gasten voor de pakketreis, op een vriendin van de Nederlandse begeleidster na. Deze vriendin had ook in hetzelfde vliegtuig gezeten, dus we reden met vier personen richting Zweden.

Aan het einde van de middag pas aankomst bij Dalens Gård, onze Zweedse lodge. Een groot houten gebouw met veel slaapkamers en een eet- en woonkamer. In het schemerdonker nog even de directe omgeving verkend en snel wat boodschappen gedaan. Hierbij hoefden we zelf geen boodschappen te doen voor het eten, want dat was allemaal prima geregeld. Ontbijt en diner in de lodge, iedere avond vers gekookt. Alleen tussen de middag af en toe onderweg zelf wat regelen, al werd er soms ook wel eten voor onderweg meegegeven. In de avond in ieder geval wat instructies en daarna lekker onder de dikke dekens. Even wennen aan een onbekend bed (dat hou je altijd), maar daarna lekker in slaap.

Dag twee was de eerste van zes opeenvolgende actieve dagen, volop genieten van de sneeuw. Vandaag nog geen trip in de omgeving, maar gewoon een dag rond Edsåsdalen zelf. Na het ontbijt lopend naar het centrum van het gehucht om een skipas en skimateriaal te scoren. Zowel het materiaal als de pas voor zes dagen, want er liep een sleeplift vanaf zo’n 50 meter van de lodge zo het skigebiedje in. In totaal 11 kilometer piste en 5 sleepliften. Klein dus, maar ideaal om in de vrije uurtjes even snel de ski’s onder te binden en een paar pistes te pakken. Vandaag wat langer skiën, we hadden de hele dag. Fijn om even op deze kleine, maar vooral rustige pistes te beginnen. Ik moet er toch altijd even in komen, dat lukte hier prima. Totaal anders dan in de Alpen liggen de pistes hier ook midden in de bossen, waardoor je ook bij slecht weer nog wat beschutting hebt. Ook is het gewoon veel mooier om door de bossen te skiën. Een vermakelijke start in ieder geval.

Tussen de middag stopten we even in de centrum van het dorpje. Niet om in een restaurant te gaan eten, onze lunchplek was in een soort houten cabine. Dit is traditioneel in de wintersportgebieden in Scandinavië. De hut is voorzien van een haard in het midden en verder van een stapel brandhout. Zelf zorg je voor aanmaakblokjes, lucifers en de op te warmen lunch. Vuurtje stoken en het wordt al snel lekker warm. In een ketel die er ook stond konden we wat water koken voor de thee, verder hadden we worsten meegenomen om te bakken boven het vuur. Even werk, maar dan heb je ook wel een prima lunch. Alleen ’s morgen zorgen dat je je rugzakje met benodigde spullen meeneemt. Alle liften zijn sleepliften, dus die rugzak zit ook nooit in de weg.

Na de lunch nog een paar pistes en toen hadden we het voor wat betreft skiën wel gezien. Zoals gezegd stopte een van de pistes vlakbij de lodge, dus binnen no time konden we weer opwarmen bij de open haard. Later op de middag nog even de snowboots aan voor een wandeling in de omgeving, zo leerden we het dorpje ook wat beter kennen. In de avond werd het al snel flink koud, geen enkele behoefte dus om er verder nog op uit te gaan.

Lees meer »

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.